01 02 03 04 05 06

Dwie półkule - jeden mózg

Mózg zbudowany jest z dwóch części zwanych półkulami.

ciekawostki... czyli stymulacja mózgu

Nasz mózg codziennie radzi sobie z ogromną ilością docierających do nas z otoczenia bodźców. To on je segreguje i sprawia, że świadomie odbieramy te najważniejsze. Ciekawostką jest, że mózg człowieka doskonale potrafi sobie radzić z przeładowaniem informacjami jednak nadmierna stymulacja może być dla mózgu niebezpieczna, ale równie, a czasem i bardziej, szkodliwy może być niedobór bodźców – w skrajnych przypadkach może prowadzić do poważnych zaburzeń w jego działaniu. Funkcjonowanie mózgu zależy w dużej mierze od nas. Jeśli nie dostarczymy umysłowi nowych zadań do rozwiązania, nie podsuniemy różnorodnych aktywności, nie angażujemy neuronów codziennymi wyzwaniami, tkanka mózgowa zwyczajnie zaczyna gnuśnieć, degenerować się i obumierać!

Stymulacja mózgu jest szczególnie istotna dla jego rozwoju. To właśnie środowisko bogate w różnorodne doświadczenia sprawia, że dzieci w nim przebywające rozwijają się prawidłowo.

Dzięki uczeniu się w mózgu powstają nowe połączenia między komórkami nerwowymi. Rozwiązuj krzyżówki, ucz się wierszy, piosenek. Stymuluj swój umysł przez angażowanie go w coraz to nowe, interesujące zadania, kontakt z różnorodnymi bodźcami, aktywuje go i napędza tworzenie nowych komórek nerwowych.


Kora mózgowa... czyli funkcje mózgu

Zewnętrzną część półkul mózgowych stanowi kora mózgowa, zwana korą nową, ponieważ stanowi najnowsze osiągnięcie ewolucji. Wyróżnia się w niej cztery płaty mózgowe: potyliczny, ciemieniowy, skroniowy i czołowy.


PŁAT CZOŁOWY

Funkcje: Związany jest z czynnościami ruchowymi a także wyższymi funkcjami psychicznymi – jest odpowiedzialny za zachowanie charakterystyczne dla człowieka (planowanie działań, taktowne postępowanie, przestrzeganie norm etycznych, analiza i kontrola stanów emocjonalnych, podejmowanie decyzji, myślenie abstrakcyjne).

Wyniki uszkodzeń płata czołowego: zaburzenia ruchu – paraliżu lub niedowładów, zaburzenia zachowania i osobowości. Pacjenci z uszkodzonym płatem czołowym m.in. nie odczuwają wstydu, nie dbają o konsekwencje swoich czynów, ich zachowanie może więc być niedostosowane i nieprzemyślane a nawet niebezpieczne.


PŁAT CIEMIENIOWY

Funkcje: sąsiaduje i współpracuje (przy analizie barw, głębi, czytaniu i pisaniu) z płatem potylicznym. Odpowiada za wrażenia pochodzące z Twojego ciała – orientację w przestrzeni, rozpoznawanie ruchu, odczucie temperatury, bólu, dotyku. Jest także istotny dla integracji bodźców ruchowych, wzrokowych, słuchowych i czuciowych. W płacie ciemieniowym zachodzą najprawdopodobniej procesy odpowiedzialne za rozumienie pojęć symbolicznych i geometrii.

Wyniki uszkodzeń płata ciemieniowego: zaburzenia uwagi, równowagi i koordynacji ruchowej, zaburzenia postrzegania twarzy, a także braku świadomości niektórych obszarów ciała jak i części przestrzeni zewnętrznej, trudności w liczeniu (dyskalkulia) i matematyce, zarówno algebrze jak i geometrii, niezdolność do nazywania obiektów (anomia), całkowita niepodzielność uwagi, niezdolność do skupiania wzroku (apraksja wzrokowa).


PLAT POTYLICZNY

Funkcje: widzenie, analiza koloru, ruchu, kształtu, głębi, skojarzenia wzrokowe, ocena.

Wyniki uszkodzeń płata potylicznego: dziury w polach wzrokowych, trudności z pisaniem i/lub czytaniem, trudności w rozpoznawaniu ruchu obiektu, halucynacje wzrokowe, niedokładne widzenie obiektów, trudności w rozpoznawaniu rysunków.


PŁAT SKRONIOWY

Funkcje: odbiór wrażeń słuchowych oraz rozumienie mowy. Jest ważny dla funkcji językowych (werbalnych).

Wyniki uszkodzeń płata skroniowego: zaburzenia słuchu, rozumienia mowy i percepcji dźwięków, zaburzenia kontroli zachowań agresywnych, zaburzenia zachowań seksualnych, uszkodzenia prawej półkuli mogą spowodować słowotok, uszkodzenia lewej półkuli - trudności w rozumieniu mowy (afazja Wernickiego), zaburzenia pamięci.


MÓŻDŻEK

Funkcje: odpowiada za koordynację ruchów celowych, utrzymanie równowagi ciała, regulacja napięcia mięśni, wpływ na ruchy oczu.

Wyniki uszkodzeń móżdżka: brak koordynacji ruchów, niewyraźna mowa, gwałtowne ruchy gałek ocznych, słabe napięcie mięśni (hipotonia), potykanie się, zaburzenia równowagi.


Podstawowe obszary korowe zaangażowane w procesie przetwarzania mowy:

  • Pole Wernicke’go, które znajduje się w tylnej części zakrętu skroniowego górnego płata skroniowego kory mózgu przechowuje informacje o słowach pisanych i mówionych. Jego uszkodzenie upośledza zdolność do rozumienia wypowiedzi słownych i pisma.
  • Ośrodek Broki znajduje się w części wieczkowej i części trójkątnej zakrętu czołowego dolnego. Badania nad afazją całkowitą wykazały, że ośrodek Broki jest odpowiedzialny za łączenie głosek w wyrazy i zdania oraz za formułowanie płynnych wypowiedzi. Jest odpowiedzialny za planowanie i programowanie mowy. Jego uszkodzenie upośledza zdolność do odnalezienia właściwego słowa i jego pisowni.

Schemat pokazujący lokalizację ośrodków Broki i Wernickego